Іле ауданы әкімдігінің қызметкерлері, округ әкімдіктері, АІІБ қызметкерлері күдікті граффитилерді бояу бойынша көшпелі іс-шара өткізді, жасөспірімдер арасында есірткі заттарының зияны туралы түсіндіру жұмыстарын жүргізді.

Есірткіге тәуелділік мәселесі қазіргі қоғамдағы ең өзекті мәселелердің бірі болып қала береді, бұл бүкіл әлем бойынша миллиондаған адамның өміріне жойқын әсерін тигізеді. Бұл мәселенің өзектілігі көптеген факторлармен айқындалады.

         Біріншіден, есірткі адам ағзасына күшті физикалық және психологиялық тәуелділікті тудырып, денсаулығын бұзады. Есірткі құралдарындағы химиялық заттар ағзаның органдары мен жүйелеріне, ең алдымен орталық жүйке жүйесіне, психикалық жағдайына және иммунитетке үлкен зиян келтіреді.

         Екіншіден, есірткіге тәуелділіктің ауыр әлеуметтік салдары бар, ол отбасымен, достарымен және қоғаммен қарым-қатынасқа теріс әсер етеді. Есірткіге тәуелді адамдар көбінесе әлеуметтік оқшаулануға ұшырайды, жұмысынан айырылады, қылмыс жасайды және заңды мәселелерге тап болады. Бұл отбасылардың бұзылуына, қылмыстың өсуіне және қоғамдағы өмір сапасының нашарлауына әкеледі. Әсіресе, есірткіге тәуелділік ұрпақтан ұрпаққа берілуі мүмкін екендігі алаңдатады, себебі есірткіге тәуелді ата-аналардан туылған балалардың есірткімен проблемалардың даму қаупі жоғары.

         Үшіншіден, есірткі саудасына қарсы күрес шараларына қарамастан, есірткі қолжетімді және кеңінен таралған күйінде қалуда. Есірткі контрабандасы мен таралуы азаймайды, бұл қоғамға, әсіресе жастарға үлкен қауіп төндіреді.

         Нашақорлықтан зардап шегетін адамдарға көмек пен оңалту қажеттілігі өзекті болып қала береді. Зерттеулер көрсеткендей, 13-18 жас аралығындағы жасөспірімдер арасында психоактивті заттарды (ПАЗ) тұтыну мен таралуы заңсыз ПАЗ-дың жоғары деңгейде қолжетімділігін және жастардың оларды тұтынуға қатысуының өсуін көрсетеді.

         Жастар арасында ең көп таралған есірткілердің бірі – марихуана (каннабис), оның танымалдығы қолжетімділігімен және оның салыстырмалы түрде қауіпсіздігі туралы кең тараған пікірмен байланысты. Сондай-ақ, қоздырғыш әсер беретін синтетикалық стимуляторлар да кеңінен таралған. Бұл заттарды тұтыну ұйқы мен сергектік режимінің бұзылуына әкеледі, тұтынушылар бірнеше күн бойы ұйықтамай, аштық сезімін жоғалтып, сезімдерінің шиеленісуін сезінеді. Жиі психоздар, елестеулер, паранойялар және тіпті суицид әрекеттері пайда болады.

         Тағы бір күрделі мәселе – жыныстық босаңсу мақсатында психоактивті заттарды тұтыну – “химиялық секс” деп аталады. Бұл АИТВ-инфекциясының, С гепатитінің және басқа да жыныстық инфекциялардың таралуына әкеледі, өйткені мас күйінде адамдар көбінесе қорғалмаған жыныстық қатынасқа түседі.

         Есірткінің әсері аяқталғаннан кейін депрессия, психикалық және психоэмоционалдық шаршау пайда болады. Жасөспірімдердің мінез-құлқындағы өзгерістерге назар аудару маңызды. Егер бұрын бір нәрсеге қызығушылығы болған бала қызығушылығын жоғалтса, араласуын тоқтатса, ұйқысыздықтан немесе шамадан тыс ұйқышылдықтан зардап шексе, ашуланшақтық, агрессия, елестеулер немесе параноидтық көңіл-күй білдірсе, бұл ата-ананы алаңдатып, маманға жүгінуге себеп болуы керек. Ақша мәселелері, қарыздар, үйден заттардың жоғалуы да есірткі тұтынуды көрсетуі мүмкін.

         Нашақорлық мәселесі алдын алуды, емдеуді және оңалтуды, сондай-ақ отбасының, қоғамның және мемлекеттің тұрақты назарын қамтитын кешенді тәсілді қажет етеді.

Наркотикалық тәуелділіктен арылу бағдарламасы қазіргі уақытта көп компонентті үш кезеңді емдеуді ұсынады:

• Бірінші кезең дәрілік түзету бөлімінде жүзеге асырылады, мұнда науқастың физикалық денсаулығын қалпына келтіруге басымдық беріледі. Сонымен қатар, адамды ұзақ мерзімді оңалту бағдарламасына тартуға бағытталған қарқынды мотивациялық жұмыс жүргізіледі.
• Екінші кезең психотерапия және оңалту бөліміндегі жұмысты қамтиды. Мұнда тәжірибелі психологтар мен психотерапевт дәрігерлердің басшылығымен жеке және топтық сессияларда жүзеге асырылатын психологиялық түзетуге баса назар аударылады. Ілеспе заңды және әлеуметтік мәселелерді шешу үшін әлеуметтік мамандардың қатысуымен кешенді тәсіл де мүмкін.
• Үшінші кезең әлеуметтік оңалту бөлімінде өтеді, бұл қалпына келтіру процесін аяқтайды. Курстың жалпы ұзақтығы алты айдан бір жарым жылға дейін созылады, бұл созылмалы ауруды жеңу бойынша ұсыныстарға сәйкес келеді.

         Наркотикалық тәуелділік – бұл өршу және ремиссия кезеңдері бар созылмалы ауру. Біздің міндетіміз – нашақор, шын мәнінде, салауатты өмір сүруі.

Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/almobl-ile/press/news/details/980973?lang=kk