Жұқпалы емес аурулардың алдын алу

Қазіргі әлемде жұқпалы емес аурулар (ЖҚА) өлім мен мүгедектік себептері арасында жетекші орын алады. Оларға жүрек-қан тамырлары аурулары, қант диабеті, онкологиялық аурулар, тыныс алу органдарының және тірек-қимыл аппаратының созылмалы аурулары жатады. Төменгі деңгейдің басты ерекшелігі-олар адамнан адамға берілмейді, бірақ сыртқы және мінез-құлық факторларының әсерінен дамиды.

Даму себептері:

Негізгі қауіп факторларына мыналар жатады:

Қазіргі әлемде жұқпалы емес аурулар (ЖҚА) өлім мен мүгедектік себептері арасында жетекші орын алады. Оларға жүрек-қан тамырлары аурулары, қант диабеті, онкологиялық аурулар, тыныс алу органдарының және тірек-қимыл аппаратының созылмалы аурулары жатады. Төменгі деңгейдің басты ерекшелігі-олар адамнан адамға берілмейді, бірақ сыртқы және мінез-құлық факторларының әсерінен дамиды.

Даму себептері

Негізгі қауіп факторларына мыналар жатады:

• Дұрыс тамақтанбау (тұзды, қантты, майды шамадан тыс тұтыну, көкөністер мен жемістердің болмауы);
• Физикалық белсенділіктің болмауы;
• Темекі шегу және алкогольді тұтыну;
• Стресс және созылмалы шамадан тыс жүктеме;
• Ұйқының бұзылуы.

Алдын алудың негізгі шаралары:

1. Дұрыс тамақтану. Диетаға көкөністерді, жемістерді, дәнді дақылдарды қосу, майлы, қуырылған тағамдарды, тәттілер мен газдалған сусындарды шектеу маңызды.
2. Дене белсенділігі. Аптасына кем дегенде 150 минут орташа жаттығулар ұсынылады: серуендеу, жүзу, велосипедпен жүру, йога.
3. Жаман әдеттерден бас тарту. Темекі шегу және алкогольді асыра пайдалану қаупін едәуір арттырады ЖҚА дамуы.
4. Тұрақты медициналық тексерулер. Уақтылы диагноз ауруды ерте кезеңдерде анықтауға және емдеуді уақытында бастауға мүмкіндік береді.
5. Стрессті басқару. Медиация, хобби демалу, толық ұйқы – психоэмоционалды денсаулықтың маңызды элементтері.

Жұқпалы емес аурулардың алдын алу – бұл бір реттік шара емес, өмір салты. Бала кезінен бастап өз денсаулығына жауапкершілікпен қарауды қалыптастыру созылмалы аурулардың даму қаупін едәуір төмендетуге және өмір сапасын арттыруға мүмкіндік береді. Салауатты әдеттерді сақтау – ұзақ және белсенді өмірге инвестиция салу.

Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/departament-kkbtu-kostanay/press/news/details/1031517?lang=kk