Хирургиялық инфекция – адам ағзасына ауру тудыратын микробтардың еніп, көбейіп, іріңді-қабыну процестерін туындатуы. Бұл жағдайлар хирургиялық емдеуді қажет етеді.
Инфекция жұғу жолдары:
• Эндогенді (гематогенді, лимфогенді)
• Экзогенді (контакт арқылы)
Экзогенді инфекциямен күресуде асептика әдістері, ал эндогенді инфекцияны жоюда антисептика әдістері қолданылады.
⸻
Асептика мен антисептика
• Хирургиядағы асқынулардың ішінде ең жиі кездесетіні — инфекциялық асқынулар. Олар кейде өте жақсы орындалған операциядан кейін де өлімге әкелуі мүмкін.
• Мұндай асқынулардың алдын алу — хирургияның басты қағидаты. Бұл қағидат асептика мен антисептикаға негізделеді.
• Асептика – инфекцияның жараға немесе жалпы ағзаға түсуін болдырмауға бағытталған шаралар жиынтығы.
Асептиканың мақсаты — ағзаны, әсіресе операциядан кейінгі жараны инфекциямен жанасудан қорғау.
• Антибактериалды әсері бар препараттар екі топқа бөлінеді:
– химиотерапевтік құралдар
– дезинфекция және стерилизацияға арналған химиялық заттар
• Дезинфекция мен стерилизацияға арналған препараттар инфекцияның жараға түсуінің алдын алу үшін, яғни оның берілу жолдарын жою үшін қолданылады. Кейбір химиялық антибактериалды заттар (мысалы, хлоргексидин, сутегі асқын тотығы және т.б.) дезинфекция және стерилизация құралы ретінде қолданылады.
Осы мақсатқа жету үшін қолданылатын шаралар:
• Ұйымдастырушылық шаралар (хирургиялық науқастарды «таза» және «іріңді» деп бөлу; бөлмелердің құрылымы мен тазалығы, стерилизация сапасын үнемі бақылау, кварцтау және ылғалды тазалық режимі);
• Хирургиялық бөлімшелердегі санитарлық-эпидемиологиялық режимді сақтау;
• Физикалық факторлар (жоғары температура, иондаушы сәуле, ультрадыбыс, УФ сәулелер және т.б.);
• Химиялық препараттар.
Инфекциямен күрестегі негізгі әдістер:
• Жеке гигиена мен қол гигиенасын сақтау
• Арнайы киімді уақытылы ауыстыру
• Ауыз қуысы мен мұрын-жұтқыншақты дер кезінде санациялау
• Дәрігерлік тексерулерден толық өту және мұрын-жұтқыншақтағы патогенді стафилококк тасымалдауын анықтау
Асептиканың басты қағидаты:
«Жарамен жанасатынның бәрі стерильді болуы керек».
Олар:
• Хирургиялық құрал-саймандар
• Таңу материалдары
• Хирургтің қолы
• Операциялық алаң
Антисептика – ағза ішінде инфекциямен күресуге, инфекциялық-қабыну процесінің алдын алуға немесе жоюға бағытталған шаралар кешені.
Антисептика түрлері:
• Механикалық
• Физикалық
• Химиялық
• Биологиялық
Механикалық және физикалық антисептика
Механикалық антисептика — жараны хирургиялық өңдеу әдістеріне негізделген. Бұл кездейсоқ жұқтырылған жараларды емдеудің негізгі тәсілі.
Химиялық антисептика
Химиялық антибактериалды препараттар жарадағы немесе қабыну ошақтарындағы инфекциямен күресу үшін қолданылады. Оларды ағза ішінде емдік немесе алдын алу мақсатында пайдаланады.
Биологиялық антисептика
Антибактериалды дәрілердің ішінде антибиотиктер маңызды орын алады. Алайда, қазіргі жағдайда антибиотиктерді қолдану айтарлықтай қиындықтар туғызады. Бұл – микробтық флораның түрлік құрамының және қасиеттерінің өзгеруіне, микроорганизмдердің дәріге төзімділігінің артуына байланысты.
Асептика мен антисептика — хирургиялық инфекцияның алдын алуда біртұтас кешенді әдіс ретінде қарастырылады. Оларды инфекция көзі, оның таралу жолдары және ағзаның қабылдағыштығы тұрғысынан бағалау қажет.
Денсаулығыңызды күтіңіз, өзіңізді және жақындарыңызды қорғаңыз!
Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/dsek-abay/press/news/details/1039145?lang=kk
Жауап қалдыру Жауапты болдырмау