Тауар белгі – компанияның маңызды активтерінің бірі. Ол өнімді немесе қызметті ұсынып қана қоймай, сонымен қатар нарықтағы жағдайды нығайтуға ықпал ететін бедел мен сапаның символы болып табылады. Бизнестің жаһандануы мен нарықтардың кеңеюі жағдайында компаниялар халықаралық аренада өз брендтерін қорғау қажеттілігіне тап болады. Халықаралық сауда белгілерін қорғау әртүрлі елдерде зияткерлік меншікті қорғауды қамтамасыз етеді және бренд құқықтарының бұзылуын болдырмаудың маңызды құрал болып табылады. Бұл мақалада тауар белгілерін халықаралық қорғаудың негізгі тетіктері, олардың артықшылықтары мен проблемалары қарастырылады.
Тауар белгілерін халықаралық қорғаудың ең танымал құралдарының бірі – Мадрид жүйесі. Бұл Дүниежүзілік зияткерлік меншік ұйымы (ДЗМҰ) ұсынған халықаралық тауар белігілерін тіркейтін жүйесі. Ол екі негізгі құжатқа негізделген: 1891 жылғы Мадрид конвенциясы және 1989 жылғы Мадрид Конвенциясының хаттамасы. Жүйе Ұлттық патенттік ведомствоға берілген бір өтінім арқылы бірнеше елде тауар белгісін тіркеуге мүмкіндік береді. Жүйе Ұлттық ведомствоға өтініш бергеннен кейін өтінім ДЗМҰ-ның халықаралық кеңсесіне берілетіндей жұмыс істейді, содан кейін оны қорғау талап етілетін елдерге береді.
Жүйе Ұллтық ведомстоваға өтініш бергеннен кейін ДЗМҰ-ның халықаралық кеңсесіне берілетіндей жұмыс істейді, содан кейін оны қорғау талап етілетін елдерге береді. Мадрид жүйесінің артықшылығы – бұл айтарлықтай шығындар мен уақытты үнемдеу, өйткені тауар белгілерінің иелері әр елге жеке өтініш берудің қажеті жоқ.
Сонымен қатар, басқа да халықаралық жүйелер бар, мысалы, географиялық көрсеткіштер мен тауарлар шығарылған жерлердің атауларын қорғауға арналған Лиссабон жүйесі және өнеркәсіптік үлгілерді халықаралық қорғауды қамтамасыз ететін Хаги жүйесі. Алайда, Мадрид жүйесі сауда белгілерін қорғау үшін ең танымал болып табылады.
Уақыт пен шығындарды үнемдеу – халықаралық сауда белгілерін қорғаудың басты артықшылықтарының бірі. ДЗМҰ жүйесі арқылы халықаралық тіркеу шығындарды айтарлықтай азайтуға мүмкіндік береді, өйткені әртүрлі елдерге бірнеше өтінім берудің орнына біреуін жасауға болады. Бұл сонымен қатар ұлттық органдармен өзара әрекеттесу процесін жеңілдетеді.
Халықаралық жүйелер арқылы тіркелу тауар белгілерінің иелеріне бірден бірнеше елдерде құқықтық қорғауды қамтамасыз етеді, бұл белгілердің қолданылуын бақылауды жеңілдетеді және құқықтардың бұзылу қаупін азайтады.
ДЗМҰ арқылы тіркеу жүйесі басқа елдерде бренд құқықтарын алу рәсімін жеделдетуге көмектеседі, өйткені өтінім беру және құқықтарды алу рәсімі жеңілдетілген.
Халықаралық нарықтарда жұмыс істейтін компания үшін әртүрлі елдерде брендті қорғау бренд туралы хабардарлықты арттыру және нарықтағы тұрақты жағдайды қамтамасыз ету үшін стратегиялық маңызды қадам болып табылады.
Тауар белгілерін халықаралық тіркеу Ұлттық патенттік ведомствоға өтінім беруден басталады. Бұл ведомство өтінімді тексереді және оны ДЗМҰ-ға береді. Мадрид жүйесі арқылы халықаралық тіркеу әрбір жеке елде тіркеуді алмастырмайтынын ескеру маңызды. Өтінім жіберілген әрбір мемлекеттің өз заңнамасына сәйкес өтінімді қарауға және бекітуге құқығы бар. Елдердің бірінде бас тартылған жағдайда, барлық тіркеу процесі қабылданбауы мүмкін.
Тауар белгісі жүйеде тіркелгеннен кейін, иесі жыл сайынғы жарналарды төлеу және халықаралық дерекқордағы деректерді жаңарту арқылы әртүрлі елдердегі қорғаныс жағдайын бақылауы керек. Бұл құқықтардың сақталуын үнемі бақылауды қажет етеді.
Маңызды артықшылықтарға қарамастан, халықаралық брендті қорғау бірқатар қиындықтар мен қиындықтарға тап болады.
Біріншіден, ұлттық заңнамалық жүйелердегі айырмашылықтар брендті қорғауға тырысуда құқықтық қиындықтарға әкелуі мүмкін. Мысалы, кейбір елдерде басқа елдерде қарастырылмаған қосымша тіркеу талаптары болуы мүмкін.
Екіншіден, параллель импорт пен контрафактілік өнімдер, әсіресе зияткерлік меншік құқықтарын бақылау тетіктері жеткіліксіз дамыған елдерде, тауар белгілерінің иелері үшін маңызды мәселе болып қала береді. Контрафактілер көбінесе ұқсас атаулар мен қаптамаларды қолдана отырып нарыққа шығады, бұл меншік иелерінің құқықтарының бұзылуына әкеледі.
Сонымен қатар, барлық елдер Мадрид конвенциясы сияқты халықаралық келісімдерге қол қойған жоқ, бұл әлемнің кейбір аймақтарында тіркеу жүйесін пайдалануды шектейді. Мысалы, АҚШ-та және Азияның кейбір елдерінде жүйе Еуропа елдеріндегідей тиімді жұмыс істемейді.
Халықаралық тауар белгілерін қорғау халықаралық нарықтарға кеңеюді көздейтін бизнес үшін маңызды құрал болып табылады. Мадрид жүйесі сияқты халықаралық жүйелерді пайдалану уақыт пен шығындарды үнемдеуге, тіркеу процесін жеңілдетуге және брендті қорғауға айтарлықтай артықшылықтар береді. Дегенмен, контрафактілік өнімдер және параллель импорттық мәселелер сияқты құқықтық айырмашылықтар мен ықтимал тәуекелдерді ескеру маңызды. Өз құқықтарын тиімді қорғау үшін тауар таңбаларының иелері тіркеудің жай-күйін мұқият қадағалап, халықаралық қорғау жүйелеріндегі деректерді жаңартып отыруы тиіс.
Осылайша, халықаралық тауар белгілерін қорғау жаһандық бизнес стратегиясының ажырамас бөлігіне айналады, бұл құқықтардың бұзылуынан қорғауды және әлемдік нарықта сәтті бәсекелестік үшін мүмкіндіктерді кеңейтуді қамтамасыз етеді.
Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/pavlodar-akkuly/press/news/details/1007215?lang=kk
Жауап қалдыру