Қазақстан Республикасында тұтынушылардың құқықтарын қорғау «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Заңмен, сондай-ақ бірқатар заңға тәуелді актілермен реттеледі. Әрбір азамат сатып алынатын тауарлар мен қызметтердің қауіпсіздігі мен сапасына, сондай-ақ олар туралы толық және шынайы ақпарат алуға құқылы. Бұл жадынама сізге өз құқықтарыңызды, әсіресе тауарларды қайтару, қызметтердің сапасы және интернет арқылы сатып алу мәселелерін жақсырақ бағдарлауға көмектеседі.
- Тұтынушылардың негізгі құқықтары
Тұтынушының құқығы бар:
– қауіпсіз және сапалы тауарлар мен қызметтерді сатып алу;
– тауар немесе қызмет туралы толық және шынайы ақпарат алу (бағасы, құрамы, өндірушісі, пайдалану шарттары және т. б.);
– тауарлар мен қызметтерді еркін таңдау;
– сапасыз тауармен немесе қызметпен келтірілген залалды өтеу;
– сотта және басқа да уәкілетті органдарда өз құқықтарын қорғау.
- Тауарларды қайтару
Егер тауар сапасыз болып шықса, тұтынушының құқығы:
– бағаны қайта есептей отырып, ұқсас немесе басқа тауарға ауыстыруды талап ету;
– кемшіліктерді тегін жоюды немесе оларды түзету шығындарын өтеуді талап ету;
– сатып алудан бас тарту және төленген соманы қайтаруды талап ету.
Тауар пайдаланылмаған, оның тауарлық түрі сақталған және сатып алу туралы дәлелдер болған жағдайда, тиісті сападағы тауарды қайтару күнтізбелік 14 күн ішінде мүмкін болады. Бұл тауарлардың кейбір санаттарына қолданылмайды (мысалы, тамақ, дәрі-дәрмек, іш киім, жеке күтім өнімдері).
- Көрсетілетін қызметтердің сапасы
Тұтынушы шартқа және белгіленген стандарттарға сәйкес келетін қызметтерге құқылы. Сапасыз қызмет көрсетілген жағдайда, Сіз келесіні талап ете аласыз:
– қызметті өтеусіз қайта көрсету;
– қызмет бағасының төмендеуі;
– келтірілген залалды, оның ішінде моральдық зиянды өтеу;
– шартты бұзу және төленген соманы қайтару.
Мысалдар: сапасыз жөндеу, медициналық қателік, қызмет көрсету мерзімдерін бұзу және т. б.
4. Интернет арқылы сатып алу ерекшеліктері
Интернет арқылы сатып алатын тұтынушылар дәстүрлі сатып алулармен бірдей құқықтарға ие. Маңызды:
– сатушы туралы ақпаратты, оның ішінде оның заңды мекен-жайы мен байланыстарын тексеріңіз;
– чектерді, скриншоттарды және хат-хабарларды сақтаңыз;
– сайтта тауарды қайтару шарттарының бар екеніне көз жеткізіңіз.
Сіз оны алғаннан кейін 14 күн ішінде, тіпті себепсіз де онлайн тапсырыс берген тауардан бас тартуға құқығыңыз бар. Сатушы тауарды қайтарған сәттен бастап 10 жұмыс күні ішінде ақшаны қайтаруға міндетті.
5. Құқықтар бұзылған жағдайда қайда жүгінуге болады
Егер Сіздің құқықтарыңыз бұзылған жағдайда қайда жүгінүге болады:
– жазбаша шағымы бар сатушыға немесе қызмет көрсетушіге;
– ҚР сауда және интеграция Министрлігі жанындағы тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитетіне;
– сотқа;
– тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі қоғамдық ұйымдарға.
-e-Otinish арқылы өтініш беру
Өтініш берген кезде бұзушылықты растайтын барлық құжаттардың көшірмелерін (чектер, шарттар, фото/видео, сараптама қорытындылары және т.б.) сақтауды ұмытпаңыз.
Өз құқықтарын білу тұтынушыларға өз мүдделерін тиімді қорғауға және әділеттілікке қол жеткізуге көмектеседі. Өз құқықтарыңызды қорғаудан қорықпаңыз – Қазақстан Республикасының заңнамасы тұтынушы жағында.
Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/vko-kurchum/press/news/details/1045865?lang=kk
Жауап қалдыру